PAHİHİ Yola düşenlerin hikayesi
Benzer İçerikler
Kemal Ulusaler…30 Mayıs 2022
Tekrar merhaba;
Mayıs ayı boyunca yüzlerce yol bisikletçisi ve bisikletseverle birlikte İtalya’yı boydan boya turladık. Geldik son haftaya.
Bu yazı dizisinin önceki etaplarında olduğu gibi bugün de kısaca geçen haftanın bir özetini yaparak başlayalım.
Dinlenme gününün ardından start alan 16. Etap bilindiği üzere şarap etabı olarak adlandırılmıştı. Bu etabın galibi, 31 yaşındaki Çek bisikletçi Jan Hirt oldu. Jan Hirt finişe 11 kilometre kala yaptığı atakla kariyerindeki ilk büyük tur etap galibiyetini elde etti.
- Etap Kolombiyalı Santiago Buitrago’nun oldu. 18. Etap ise Belçikalı Dries de Bondt’un.
Hollandalı Bouwman’ın ardından 20. etabı da İtalyan bisikletçi Covi kazandı.
Nihayet etabı Verona ise İtalyan Matteo Sobrero’nun…
21 Etabın sonunda kürsüde Avusturalyalı Jai Hindley vardı. Bu sonuçla Hindley yaşamının 2. Grand turunu Giro’yu önde bitirerek elde etmiş oldu.
Beyaz mayo Juan Pedro Lopez’in oldu.
Dağların kralına gelince; mavi mayonun sahibi Koen Bouwman…
Takım sınıflandırması ise şöyle ;
- Bahreyn
- Bora – Hansgrohe
- İneos Grenadiers…
Bisiklet turunu bu şekilde özetledikten sonra gelelim şarap turumuza…
- ve 21. Etapların geçildiği Belluno, Passo di Fedaia ve Verona ile turu tamamlamış olalım.
Önce 20.etap başlangıcı Belluno’dan söz edelim biraz. Kentin ismi konumundan dolayı Keltçeden gelmekte olup belo-dunum yani “görkemli tepe” anlamındadır.
Belluno’yu oluşturan 69 komün bölgenin kültürünü ve yaşam şartlarını koruyup idame ettirmek adına 9 adet “Dağlık Arazi Komünitesi,” tanımlamasıyla birleştirilmiştir. Bölgenin kültürünü koruma lafzı aslında bir ironi.
İtalyan demokrasisi (!) bölgede bulunan ve özerklik isteyen azınlığın asimilasyonuna böyle bir ad bulmuş, başka bir şey değil anlayacağınız.
Neyse, dönelim Belluno’ya ilin bir kısmı Dolomitler Ulusal Parkı içinde yer alır. Bu park UNESCO Dünya Mirası statüsünde olup 1500’ün üzerinde endemik türe ev sahipliği yapmaktadır. Bu İtalya toplam florasının yaklaşık dörtte birini oluşturur.
Belluno’da en çok üretilen şarap Prosecco DOC bölgenin klasik beyazıdır.
Perscco’dan daha önce söz etmiştik. Biraz daha açalım; Presecco genellikle ikinci fermantasyonun paslanmaz çelik tanklarda gerçekleştiği alternatif “Charmat-Martinotti “ yöntemi kullanılarak üretilir. Minimum üretim süresi 30 gündür. Bu yöntemi kullanan daha kaliteli prescco -örneğin Charmat lungo- yaklaşık 9 aya kadar fermente edilir. Ancak geleneksel yöntemlere de izin verilmektedir ( Örneğin Metodo Classico olarak adlandırılan şişede ikincil fermentasyon gibi…)
DOC ve DOCG kuralları prosecco kupajlarında % 15 ‘e kadar izin verir. Edinebildiğim en son verilere göre 2018 yılında 600 milyon şişe prosecco üretilmiş.
Bellluno’nun bir başka klasiği Piave peyniridir. Yoğun bir dokuya sahip olup deliksiz saman sarısı tonda hafif tatlımsıdır. Piave Vecchio Selezione (kırmızı etiketli ve en az bir yıl eskitilmiş) ya da Piave Vecchio Riserva ( siyah etiketli en az 18 ay eskitilmiş) olarak adlandırılan peynir rendeli makarnalar proseccoya eşlik edebilirler.
Bu aperitiften sonra defne yaprağıyla tatlandırılmış Lamon fasulyesi ile “şairlerin yemeği” Risotto Lamonese’ye geçebilirsiniz. Afiyet olsun!..
“Aşk övülmekten hoşlanır”
- Shakespeare Veronalı İki Centilmen adlı eserinde böyle der.
Söz konusu Romeo ve Juliet olunca Verona’dır ilk akla gelen; “Verona aşıklar şehri”…
Giro d’İtalia’nın son noktası aynı zamanda.
Adige Nehri üzerindeki kent adeta bir açık hava müzesidir. Roma’nın ünlü Kollezyumunun ikiz kardeşi buradadır.
İtalyan besteci ve kemancı Antonio Bertali’nin kenti. Müzik ve aşk kokulu sokaklarında yürürken Juliet’in Casa di Giulietta’sında yani evinde konuk olabileceğiniz kent.
Gezdik, yorulduk, bir kadeh şarap ile dinlenelim diyorsanız size ilk önerilecek olan şüphesiz, Amarone della Valpolicella olacaktır.
Amarone della Valpolicella bölgeye ve kendine has bir şarap.
Kimileri ‘hiç denemeyin’ der. Zira bir kez bu şarabı içtiniz mi diğerlerinden artık zevk almazmışsınız. Ben denemedim, bilmiyorum. Şehir efsanesi olsa gerek diyorsam da aklım onda…
Bu pahalı efsane, sadece Verona ile Garda Gölü arasında küçük bir bölgede üretilir. İlginç bir de öyküsü vardır. Amarone, şarap üreticisi Adelino Lucchese’nin 1936’da Recioto şarabı üretirken tesadüfen ortaya çıktığı söylenir. Bir rivayete göreyse İsa’nın son akşam yemeğinde içilen şaraba eş olduğudur.
Kuru ama kuru değil.
Dolgun ve tanenli corvina, ona eşlik eden renk zengini rondinella ve asitliği dengeleyen molinara…Bu yerel türler mevsim koşullarına göre ortalama iki , ikibuçuk ay hasırlar üzerinde geleneksel appasimaneto yöntemiyle kurutulur. Bu yöntemle üzümler % 30-40 kadar su kaybederler, bu araf durumudur; kuru ama kuru değil…
Bu yöntemle birlikte meyvemsilik ve tane konsantrasyonu artarken, asitlik artmaz ve bu şaraba kendi özel aromalarını ve tatlımsı karakterini verir.
Amarone % 15-16 alkol derecesine sahip olup yıllandırmaya uygundur.
En iyi et yemeklerine eşlik ettiği söylenirse de yöreye özgü Monte Veronese peyniri de uyum sağlar.
Verona’ya kadar gelmişken, “Baci di Giulietta” yani “Jüliet’in Öpücükleri”ni tatmadan olmaz diyorsanız çikolata dolgulu, öğütülmüş bademle tatlandırılmış sandviç kurabiyeleri es geçmeyeceksiniz demektir.
**
Macaristan’dan başlayıp çizmeden yukarı çıktığımız Giro d’İtalia Bisiklet Turu ile birlikte biraz İtalyan mutfağını ve şaraplarını size anlatmaya çalıştım.
Bilindiği üzere Giro salt İtalya’yı kapsamıyor. Yanında mutlaka ikinci bir ülke de yer alıyor. Giro, 2023 Mayısında bir kez daha start alacak. İkinci ülke için Slovenya, Belçika ve Fas’ın yanı sıra Türkiye’de aday. Gelecek senenin parkuru bu yılın Kasım ayında açıklanır. Seneye belki İstanbul’dan yola çıkarız. Öküzgözü, Boğazkere, Kalecik karası eşliğinde. Belli mi olur?
Esenlikle…
Kemal Ulusaler
